Bezocht datum
“Waar kom je vandaan..?” De taxichauffeur die mij van het vliegveld naar het centrum van Porto reed, vroeg het terwijl onze ogen contact hadden via de binnenspiegel. “Amsterdam?. Ahhh…. Ajax!”
Het was een maand na de rellen in Rotterdam, mede omdat een trein met Ajax-supporters vlak voor Rotterdam stil kwam te staan. De beelden gingen in 2005 de hele wereld over en deze FC Porto hooligan had er van genoten. Zelf verhaalde hij over zijn bezoeken aan SL Benfica waarbij de laatste keer met tennisballen werden gegooid waaraan scheermessen geplaatst waren. Ajax vond hij een prachtige club vooral dankzij de F-Side. “Komend weekend”, hij keek mij via de spiegel doordringend aan, “kon het ook wel eens uit de hand lopen. Zondag is de laatste speelronde én Benfica speelt in Porto tegen Boavista. En wij spelen óók thuis!”
Een van mijn vrienden trouwde deze week met zijn Portugese vriendin, in een prachtig wit dorpje op zo’n 30 km van Porto. Terwijl de rest van de vriendengroep met vrouw en kinderen in een vakantiepark luiers verwisselde, genoot ik van een heerlijk voorjaarszonnetje op de vele terrassen van Porto.
Zondagmiddag klonk ineens een hoop gezang en geschreeuw wat steeds luider werd. Een grote groep Benfica-supporters was lopend op weg van het Centraal Station naar Estádio Do Bessa en kwam recht op het verder klein en verlaten pleintje waar ik een terrasje had gevonden. Genietend van achter een prima bakje koffie bekeek ik de optocht. Op de vele balkonnetjes van de panden om mij heen stonden vooral huisvrouwen die op de herrie afkwamen. Al snel werd ik aangesproken en voordat ik het wist liep ik in de groep mee. Helaas lukte het niet om het uitvak op te komen waardoor ik op de terugweg besloot om in de stad een kroeg te zoeken om de wedstrijd daar te bekijken.
Vlakbij het centrale plein aan de Av. Dos Aliados vond ik een café waar zowel de wedstrijd van Benfica als FC Porto – Acádemica Coimbra kon worden gevolgd. Heel opvallend; de ene helft van dit café kleurde rood, de ander wit-blauw. Vol verbazing dat dit ‘gewoon’ kan, zocht ik een strategische plek vlak bij de bar. Zo kon ik beide wedstrijden en beide groepen zien. Ondanks dat beide ploegen vandaag kampioen konden worden was de sfeer uitgelaten. Tijdens de wedstrijd werd over en weer gezongen en werd wat met elkaar gedold. Na de wedstrijd werden de kampioenen gefeliciteerd en werd samen nog een Super Bock gedronken terwijl sjaals werden geruild. “Zo kan het dus ook”, dacht ik aan de bar en ik genoot oprecht van de manier waarop vreugde en verdriet, ondanks de rivaliteit, samen kwamen.
Een half uur later werd op het grote plein in Porto groots het kampioenschap van Benfica gevierd. In gedachten zag ik 800 Ajax-supporters die tussen treinstel en stadion in de volle zon en zonder iets te drinken, de wedstrijd tegen de vijand via de radio moesten volgen. Je zal met een Ajax-shirt door Rotterdam gaan lopen, of met een Feyenoordshirt het kampioenschap vieren op het Leidseplein… Maar Porto kleurde deze avond rood, het rood van Benfica uit Lissabon. Vanuit elke hoek kreeg ik bier aangeboden en met een aantal supporters die ik eerder op de dag tegenkwam dronk ik graag een paar pilsje mee. Een uur later liet ik de feestmassa achter mij om in alle rust mijn koffer te pakken voor de terugreis van morgenochtend.
Zonder een woord Portugees te beheersen begreep ik de beelden wat in het ontbijtnieuws werd getoond. Veel gemaskerde mannen, bewapend met honkbalknuppels en stenen, kwamen vanuit verschillende straten het centrale plein op rennen. Ik zag de paniek. De ME die tussen beiden wilde komen maar door de enorme massa nauwelijks kon opschuiven. Het plein kleurde rood. Krap 10 minuten nadat ik het plein had verlaten werd een massale aanval uitgevoerd door Porto hooligans. Dat er geen doden zijn gevallen…
“Bon Dia…. Hé, mister Ajax!” Met een lach op zijn gezicht van oor tot oor kijkt de taxichauffeur in zijn binnenspiegel. Het is nog vroeg in de ochtend en ik zie aan de wallen onder zijn ogen dat het gisteravond laat is geworden. Nog voordat we rijden is hij al enthousiast aan het vertellen over de rellen. “Het plein heeft zes toegangswegen waarvan één leidt naar het Centraal Station. We wisten dat de ME daar zou staan. Dan pakken wij de overige straten zodat die ##### geen kant op konden. Zo gaaf!” Dat wij een verschillende passie hebben voor het spelletje is wel duidelijk…
Vier jaar later sta ik opnieuw voor Estádio do Bessa. Oporto is de laatste halte van mijn rondreis door Portugal. Samen met mijn vriendin bezocht ik de afgelopen weken schilderachtige dorpjes en prachtige steden, genoot ik van het uitzicht terwijl zij reed over smalle bergpaadjes en bezochten we samen enkele stadions. Tijdens het ontbijt vertelde ik haar over die ene zondagavond in 2005, over de kleine kans om het stadion van Boavista binnen te komen en de rellen die ik goddank heb gemist. Mijn passie voor stadions en adoratie van lichtmasten was haar inmiddels wel duidelijk, het liefde voor het spelletje deelden we.
Met een vreemde blik kijkt de receptioniste ons aan. Blijkbaar zijn wij de eersten die het stadion van Boavista vrijwillig komen bekijken. Als je het stadion al weet te vinden. Het gebouw neigt meer naar een fabriek en staat tussen vele flatgebouwen. Het aanblik is zeker niet uitnodigend, ik had sterk het gevoel dat dit gebied een woonvorm voor bejaarden is. Een paar minuten later komt de stadionmanager uit de lift stappen en met een gespeelde glimlach heet hij ons welkom. Een paar minuten kon hij wel vrijmaken om ons even te begeleiden en we stappen de lift in.
“From Holland?” Zijn ogen begonnen te stralen en nog voordat we de lift uitstapten was hij al druk en enthousiast aan het verhalen over die keer dat hij de hand mocht schudden van Louis van Gaal. Alsof hij bij óns op bezoek was, als een klein kind op Sinterklaasavond wandelde de stadionmanager voor ons uit en hij opende élke deur voor ons. Van zakenclub tot ereterras, van spelershome naar de plek waar ‘o presidente’ zijn vaste plek heeft. Het gras mag even aangeraakt worden en we maken een paar foto’s van het stadion.
Na ruim een uur is er nog slechts één deur gesloten: de deur van het museum. “Wisten jullie dat Huntelaar hier de finale van het EK onder 21 heeft beslist?” Nog altijd weet de man weer een lijntje met Nederland te vinden. Toch valt het gesprek ineens stil. De sleutel van het museum, het zit niet meer aan zijn sleutelbos. Na een aantal telefoontjes te hebben gepleegd moet hij helaas, met pijn in het hart, vertellen dat de deur van het museum vandaag niet geopend kan worden. We kwamen voor een foto van de binnenzijde van het stadion, we kregen een uitgebreide rondleiding van de stadionmanager zelf dus met gespeelde teleurstelling neem ik voor de tweede keer afscheid van Estádio do Bessa. Pas wanneer ik buiten sta besef ik dat ik nauwelijks een foto heb genomen. Snel neem ik nog wat foto's van de buitenzijde om een uurtje uur later, op een terras aan de Atlantische Oceaan, met een Superbock in de hand, na te genieten van de gastvrijheid bij Boavista. Pas jaren later, als (sport)fotografie een belangrijk deel van mijn leven is, heb ik het gevoel van een gemiste kans….
